Przedszkole wolne od zbawek

Ostatnio na zajęciach miałam okazję przedstawiać projekt 

pt. "Przedszkole wolne od zabawek". 

Realizowany był on w przedszkolu ENTE we Wrocławiu. Bardzo mnie on zaciekawił i dlatego chciałam podzielić się nim z Wami.

Celem projektu było uwolnienie dzieci od zabawek. 

Zmiana sytuacji w przedszkolu miała służyć temu, aby uwaga dzieci przeniosła się z przedmiotów na ludzi i relacje nimi, aby dzieci miały więcej czasu, uwagi i przestrzeni do poznania samych siebie i otaczających ich ludzi. Uwolnienie dzieci od zabawek miało przekształcić samą zabawę w kreatywną i dowolną działalność, którą należy zaplanować, pozyskać do niej innych, postarać się o materiały. Decyzje podejmowane przez dzieci miały absolutnie samodzielny charakter, dzieci szukały w sobie zdolności do kreowania swojego czasu w przedszkolu. Projekt przewidywany był na okres 3 miesięcy ale został skrócony do 3 tygodni.

Sala została oczyszczona ze wszystkich zabawek. Zadaniem rodziców i wychowawców było zapewnienie dzieciom wszelkich dostępnych materiałów, do tworzenia własnych zabawek.

Projekt przedszkola wolnego od zabawek stworzył warunki do intensywnego rozwoju psychospołecznego i mimo krótszego okresu realizacji dostrzeżono pewne pozytywne zmiany. Realizacja projektu stała się działaniem ważnym dla wszystkich podmiotów, które brały w nim udział, zasadniczo każda grupa odniosła pewne korzyści i wzbogaciła własne zasoby. Najważniejszym podmiotem były tu dzieci, które dzięki zmianom związanym z projektem lepiej rozpoznały własne potrzeby, uczyły się o nich mówić. W sytuacji, kiedy nikt z dorosłych nie wyprzedzał samego dziecka z nazwaniem i zaspokojeniem jakiegoś oczekiwania, zyskały większą pewność siebie, świadomość swojego głosu. Obserwacje dokonywane w trakcie badania w widoczny sposób wskazywały na większą frekwencję samodzielnych zachowań, dzieci podejmowały z każdym tygodniem więcej działań zaplanowanych, przeprowadzonych zgodnie z własnym zamysłem, a brak zabawek inspirował do podejmowania różnych motywów zabaw, powtarzających się w poszczególnych grupach. Wydaje się, że dzieci wykazywały stopniowo coraz więcej cierpliwości, coraz lepiej radziły sobie z rozwiązywaniem trudności stojących na przeszkodzie w realizacji wytyczonych celów. Dzieci słabiej mówiące miały więcej okazji do wchodzenia w akcje komunikacyjne, dzięki czemu rosły ich kompetencje językowe.

W kapitalny sposób uwolnienie dzieci od gotowych, komercyjnych zabawek tworzyło przestrzeń do kreatywności, myślenia dywergencyjnego, szukania zastosowania dla dostępnych przedmiotów. Dzieci miały więcej okazji do działań o charakterze manualnym, kiedy próbowały zrobić „coś z niczego”, nadać czemuś kształt. Wiele z tych akcji było tak odległych od dorosłego myślenia, że z pewnością nie znalazłoby się w żadnym konspekcie zajęć dla przedszkolaków. Widoczne były tu elementy myślenia strategicznego, planowania, etapowość działania, szukania rozwiązań, radzenia sobie z frustracją i trudnościami. Dzieci trenowały niezwykle istotne kompetencje, które stanowią bazę do skutecznego uczenia się.

Coraz więcej przedszkoli decyduje się na jednodniowe lub tygodniowe funkcjonowanie bez zabawek.

Co myślicie o takim eksperymencie w naszych przedszkolach? 

Czy nasze pociechy potrafią żyć bez zabawek?

Post napisany został w oparciu o artykuł Anny Mitręgi.